Yönetmen Sam Mendes'in, Anthony Swafford'un anıları anlattığı "kavanoz kafa-jarhead" isimli kitabından uyarlanan hikayeyi anlattığı 2005 yapımı film. Yazıya nasıl giriş yapacağımı bilemeyip tanım yapma kolaycılığına kaçtıktan sonra Jarhead'in savaş filmi olarak sınıflandırılsa da bir Er Ryan'ı Kurtarmak olmadığını belirterek mevzuya gireyim.
Holywood ile savaş teması bir araya geldiğinde ortaya iki klişe çıkıyor maalesef: Genellikle azınlıkta kalan bir grup filmin (herhangi bir filmin) "savaş karşıtı" mesajlar taşıdığını iddia ederken, Amerika'nın dünyanın efendisi rolünden son derece rahatsız diğer grup genel bir önyargı ile filmin "Amerikan propagandası" yaptığını, kahraman Amerikalı asker mitini kuvvetlendirmeye çalıştığını iddia ediyor. Her iki görüş de zaman zaman isabet kaydetse de, zaman zaman da "aha şimdi bana Amerikan propagandası yapacaklar" alarmı kişiyi izlediğini anlamaktan men ediyor. Sağda solda gördüğüm kadarıyla Jarhead bu iki karşıt görüşün de etiketlemekten hoşlandığı bir film izlenimi bıraktı bende. Oysa durumun farklı olduğunu düşünüyorum.
Aslında anlatılan o bildik politik iklimde, büyük resmin içinde oraya buraya sürülen senin, benim nasıl hissettiğim . Somutlaştırmak gerekirse "askere git" diyorlar gidiyoruz. "Eline silah al, düşmanın karşısına dikil" diyorlar dikiliyoruz. İyi ama bunları yaparken ne hissediyoruz? Bahsettiğim vatan, kahramanlık, korkusuzluk gibi sonradan edinilen kavramlar değil. Hani bazen insan durup da "ben şu anda , burada, tam olarak ne yapıyorum" diye sorar ya... Bu soruyu soran insan ne kadar saçma bir durumda olursa olsun devam etmeyi seçerse kendisinin bile inanamayacağı kadar saçma işleri yapabilir. Jarhead'de asker alınan (aslında para kazanmak için deniz piyadesi olmayı seçen) gençler de biraz bunu yaşıyorlar. Dolayısıyla ortada savaş karşıtı ya da Yaşasın Amerika vurgusunu işleyen bir film yok. Sam Mendes'in diğer filmleriyle birlikte değerlendirme yaptığımızda yönetmenin genel tavrıyla uyum içinde sakin bir seyir izlediğini söyleyebiliriz.
Bu kadar laf söyledikten sonra filmle ilgili bir iki kelam etmek gerekirse; Full Metal Jacket ve Apocalypse Now gibi süper filmlerin referans alınması, insanda neredeyse doğaçlama olduğu fikri uyandıran Star Wars esprisi, şahane müzikleri, zaman zaman Dali tablolarını andıran resimleri ile Jarhead'in oldukça iyi bir film olduğunu söyleyebilirim. İzlemeye değer...
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder